۱۰ نکته کلیدی در انجام پروپوزال که باید بدانید

پروپوزال proposal در لغت به معنی پیشنهاد و طرح پیشنهادی است. academic proposal اولین گام برای پایان نامه نویسی است. در پروپوزال دانشجو باید بتواند کمیته علمی را برای ادامه تحقیق بر روی موضوع پیشنهادی متقاعد کند. بنابر این پروپوزال فقط بیان مسئله و فرضیه ، پرسش و روش تحقیق نیست بلکه پروپوزال پیکره بندی مناسبی است که پایه‌های پایان نامه بر آن استوار است. در ادامه نکاتی را برای انجام صحیح پروپوزال پیشنهاد می‌کنیم.

۱-شروع خوبی داشته باشید

طرح یک سؤال خوب نقطه شروع پروپوزال خوب است. این سؤال باید بتواند مشکلی را حل کند. بهتر است سؤالی را مطرح کنید که نه تنها برایتان جذاب باشد بلکه بتوانید راه حل و پاسخی نیز برای آن پیدا کنید. طرح سؤال می‌بایست بر مبنای واقعیت بوده و برگرفته از ذهن دانشجو باشد. سؤالی که همواره ذهن شما را مشغول کرده و برایتان مهم باشد می‌تواند انگیزه کافی را برای یافتن پاسخ در اختیارتان بگذارد. تحقیق امری است دشوار که با انگیزه کافی می‌توان آن را به خوبی انجام داد.

۲- فرضیه پروپوزال را مطرح کنید

فرضیه در واقع طرحی است که برای پاسخ در نظر دارید. فرضیه همیشه درست نیست و در طی تحقیق درستی و یا نادرستی آن سنجش می‌شود. برای ارائه یک پروپوزال خوب از سؤال مطرح شده، فرضیه مناسب را مطرح کنید. فرضیه همواره به پاسخی مرتبط و اصولی منجر می‌شود.

۳- موضوع تکراری انتخاب نکنید 

سؤال همان موضوع پروپوزال است که می‌بایست بر روی آن تحقیق انجام دهید. گاهی دیده شده که افرادی بر روی سؤالات مشابهی به طور هم زمان تحقیق می‌کنند. برای اطمینان از منحصر به فرد بودن سؤال می‌توانید آن را در سایت‌های علمی و معتبر همچون ایران داک ثبت کنید. به این ترتیب متوجه پروپوزال‌های انجام شده در این زمینه خواهد شد. در صورت وجود نمونه با موضوع انتخابی، دیگر امکان تهیه پروپوزال در آن رابطه وجود ندارد. قبل از انتخاب موضوع با اساتید راهنما در مورد موضوع مشورت کنید تا نسبت به تکراری نبودن سؤال اطمینان پیدا کنید. طبق بخشنامه وزارت علوم این کار الزامی است.

“بخش‌نامه شماره ۴۳/۸۹/۱۲۲۳۸ تاریخ ۲۰/۸/۱۳۸۶ وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری برای تکمیل پوشش پایگاه اطلاعات پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در ایرانداک، بهبود دسترسی به این منابع، و پیش‌گیری از دوباره‌کاری در پژوهش‌های دانشگاهی؛ همه دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، و مراکز آموزش عالی، پژوهشی، و فناوری کشور ملزم کرده که یک نسخه از این مدارک را در اختیار ایرانداک قرار دهند و از آنان خواسته است که «صدور گواهی فراغت از تحصیل، به اعلام وصول پایان‌نامه دانش‌آموخته» از سوی ایرانداک موکول شود”

https://sabt.irandoc.ac.ir/

خواندن این مطلب را به علاقه مندان توصیه می کنیم. چگونه یک پروپوزال،قوی و مناسب بنویسیم؟ 

۴- روش مناسب انتخاب کنید

برای پیدا کردن پاسخی صحیح برای سؤال مطرح شده، باید اصولی را رعایت کنید. تعیین روش درست و اصولی می‌تواند در طبقه بندی و تحلیل و بررسی داده‌های جمع آوری شده، از اطلاعات خام بسیار تأثیرگذار باشد.

۵- مسئله و زمینه طرح مسئله را شرح دهید

“علل کم آبی در ایران و نقش کشورهای غربی” برای چنین مسئله‌ای باید بتوانید شرحی از اهمیت این مسئله در ایران و تأثر آن در فرهنگ و جامعه ارائه دهید و یک دید کلی از سیاست های جهانی و یا عوامل احتمالی به وجود آورنده کم آبی داشته باشید.

۶- تحقیق کنید

محقق ادامه دهنده تحقیقات قبلی و تکمیل کننده تحقیقات قبلی است. برای انجام پروپوزال قوی بهتر است تا پژوهش‌های انجام شده را با دقت بررسی کنید. این اسناد در قالب کتاب، مقالات، پایان نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی و رساله‌های دانشگاهی وجود دارند. با مطالعه این اسناد دید روشنی نسبت به موضوع پروپوزال پیدا خواهید کرد.

۷-مشورت با افراد آگاه

مشورت با افراد آگاه می‌تواند نکات خوبی را گوشزد نماید. از افراد با تجربه‌ای که در موضوع پروپوزال تحقیقاتی انجام داده‌اند مشورت کنید. با یک جستجوی ساده در اینترنت می‌توانید افراد انگلیسی زبانی را که در موضوع مورد نظر تحقیقاتی انجام داده‌اند پیدا کنید. لازم است تا سؤالات خود را ترجمه فارسی به انگلیسی کنید و منتظر پاسخ بمانید. ترجمه متن ارسالی می‌بایست به شیوه‌ای صحیح انجام شود تا پاسخ مورد نظر را دریافت کنید.

۸- زمان را در نظر بگیرید

بهتر است فرایند نگارش را در زمان مقرر و حتی زودتر شروع کنید. مراحل اولیه و آماده سازی پروپوزال و گردآوری منابع زمان زیادی را خواهد گرفت. مدیریت زمان در این زمینه سودمند است. برنامه ریزی داشته باشید و کار را به لحظات پایانی موکول نکنید.

۹-چهارچوب محکمی ارائه دهد

اهمیت پروپوزال در پایان نامه مشخص خواهد شد. لذا ضروری است تا دقت کافی داشته باشید. جمع آوری اطلاعات بیشتر در موضوع سوال بسیار ضروری است به قالب فرم‌های خام بسنده نکنید و تحقیقات جامعی انجام دهید. اهمیت این موضوع در هنگام کار بر روی پایان نامه به خوبی مشخص خواهد شد. پروپوزال قوی می‌تواند راه پایان نامه نویسی را هموار کند.

۱۰-اولین گام سخت‌ترین گام است

نتیجه پایان نامه، با پروپوزال مشخص می‌شود. اولین گام در آماده سازی پایان نامه، پروپوزال است و می‌بایست اصولی و بر طبق قواعد مشخصی انجام شود. اقدام برای آماده سازی و مراحل کار شاید دشوار باشد ولی می‌تواند موفقیت و تأیید پایان نامه را به همراه داشته باشد.