تکنیک‌های برتر ترجمه تخصصی

ترجمه تخصصی Scientific translation، مترادف با ترجمه علمی است که باید با تسلط کامل زبانی و آگاهی از رشته تخصصی همراه باشد. مترجم متخصص به فردی گویند که در ترجمه زبان منبع و مقصد خبره بوده و علاوه بر آن در یکی از زمینه‌های تخصصی علوم مختلف نیز آموزش دیده باشد. برای ترجمه متون تخصصی به طور معمول بین مترجم و متخصص تبادل نظر صورت می‌گیرد. در این مطلب چند تکنیک ترجمه تخصصی را بررسی ی کنیم.

ترجمه تخصصی با وضوح و روشنی

اولین تکنیک ترجمه تخصصی، انتقال داده‌های متن منبع با دقت و وضوح‌بالاست. ابهام در جملات مناسب ترجمه تخصصی نیست به کار بردن کلماتی مناسب بدون آگاهی از رشته مورد نظر می‌تواند متن را از مفهوم اصلی دور کند. مترجم متخصص باید بتواند از واژگان تخصصی برای هر چه روشن‌تر کردن متن استفاده کند.

پرهیز از اشتباهات متن منبع

در نوشته‌های علمی، برخی خطاها ممکن است وجود داشته باشد که ناشی از مواد گوناگونی است از جمله: اشتباهات دستوری و املایی، اشتباه در جداول و نمودارها، عدم یکنواختی اعداد و غیره که در هنگام ترجمه به خوبی مشخص می‌شود. یک تکنیک ترجمه تخصصی، تکنیک خطازدایی است که باید متن ترجمه شده لحاظ شود. می‌توان اشتباهات این چنینی را در پاورقی قید کرد.

جایگزینی ساختار معانی

به دلیل تفاوت در ویژگی‌های دستوری در دو زبان، تفاوت‌هایی در ترجمه دیده می‌شود ولی در برخی از موارد بهتر است یک جمله به طور کامل بیان شود. برای مثال در متون روسی و یا آلمانی، جملات پیچیده و عبارات مستقلی به هم ارتباط داده شده و مفهوم روشنی را القا می‌کنند در ترجمه می‌توان به جای جملات طولانی و پیچیده از جایگزین مناسب در متن استفاده کرد و با یک جمله مفهوم دقیق و روشنی را برای خواننده به وجود آورد. تکنیک بازی با ساختار جملات، یک تکنیک ترجمه تخصصی شناخته شده است که در متون تخصصی اعمال می‌شود.

 به روز بودن  تکنیک ترجمه تخصصی

یک تکنیک ترجمه تخصصی، کامل و بدون نقص بودن ترجمه است که تنها با مطالعه آخرین دستاوردهای علمی و ژورنال‌های تخصصی حاصل می‌شود. مترجم باید به طور دائم مهارت‌های خود را با مطالعه ارتقا دهد. این کار علاوه بر به روز شدن اطلاعات در تکامل واژگان تخصصی و بهبود سبک نگارش نیز مؤثر است. مترجمی که با وقایع علمی مربوط به حوزه تخصصی خود آشناست در امر ترجمه موفق‌تر عمل می‌کند.

گمراه کنندگی اعداد و ارقام

غلب متون تخصصی حاوی ارقام، نمودار و دیاگرام هستند. دقت کنید که اشتباه در ورود اعداد و ارقام می‌تواند فرایند ترجمه را با مشکل مواجه کند. دقت و حوصله در این مورد مهم‌ترین تکنیک ترجمه تخصصی است که گاه در حجم بالای کار نادیده گرفته می‌شود. کیفیت ترجمه از توجه به این نکات ریز بهبود می‌یابد.

ضرورت در بازخوانی دوباره ترجمه

پس از اتمام یک پروژه ترجمه، لازم است تا متن ترجمه شده بازخوانی شود این کار توسط مترجم اصلی و یا مترجم همکار می‌تواند انجام شود. بازخوانی فواید زیادی دارد که می‌تواند موجب تصحیح اشتباهات و خطاهای احتمالی شود. در پاره‌ای ازاوقات بازخوانی به وضوح بیشتر ترجمه و رفع ابهامات موجود کمک می‌کند.

هماهنگی سبک ترجمه با متن اصلی

سبک‌های مختلفی برای نوشتن متون تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرد و نویسندگان و مؤلفین از یک سبک خاص پیروی نمی‌کنند. نگاهداری سبک، تکنیک ترجمه کارآمدی است که اغلب در متون دانشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از عبارات تخصصی منجر به بهبود سطح ترجمه می‌شود که در پایان نامه‌ها و مقالات دانشگاهی باید رعایت شود.
این در حالی است که برای ترجمه تخصصی یک کاتالوگ راهنمای یک وسیله الکترونیکی، سبک نوشتاری غیر رسمی است که برای اغلب خواننده‌ها قابل درک می‌باشد. در متون تخصصی که مورد استفاده اقشار جامعه به طور عمومی قرار می‌گیرد، استفاده از سبک‌های ساده و روان مناسب‌تر است.

نکته: علم همواره در حال تحول است و به همان نسبت ترجمه تخصصی نیز دچار تحول می‌شود. برای ترجمه متون تخصصی باید همگام با پیشرفت‌های علمی در حوزه مورد نظر، تکنیک ترجمه تخصصی را ارتقا داد. مترجم تخصصی خود صاحب نظر در حوزه تخصصی است و درک صحیحی از متون علمی دارد. چنین شخصی می‌تواند با توجه به سطح سند و سطح خوانندگان، سبک مناسبی را در نوشتار به کار گیرد که با توجه به نوع متن تغییر می‌کند.